Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku

---

Wspólnoty działające na terenie parafii

W obrębie parafii można znaleźć różnorodne wspólnoty, które aktywnie angażują się w życie duchowe i społeczne. Każda z nich odgrywa istotną rolę w budowaniu wspólnoty oraz w rozwijaniu duchowości mieszkańców.

Na terenie parafii działają następujące grupy:

• liturgiczna służba ołtarza,
• starsza służba liturgiczna,
• dzięki dzieciom komunijnym,
• bierzmowani,
• katolickie stowarzyszenie młodzieży,
• różaniec rodziców za dzieci,
• wspólnoty żywego różańca,
• wspólnota mężczyzn św. Józefa,
• franciszkański zakon świeckich,
• dzieło nieustannej nowenny uczniów Jezusa do Ducha Świętego,
• wspólnota odnowy w Duchu Świętym „Emaus”,
• parafialny zespół Caritas,
• koło przyjaciół Radia Maryja.

Te wspólnoty tworzą dynamiczny obraz życia parafialnego, a ich działalność ma na celu wspieranie zarówno duchowego rozwoju, jak i potrzeb społecznych.

Historia

Historia Olecka sięga roku 1560, kiedy to zostało ono założone przez księcia Albrechta. Powstanie miasta miało na celu upamiętnienie spotkania księcia z królem Zygmuntem Augustem, który był fundatorem Augustowa, pobliskiego miasta. Na czas swojego założenia, Olecko było miastem całkowicie protestanckim.

W XIX wieku zaczęło się tutaj osiedlać coraz więcej katolików. W 1853 roku dostali oni swojego duszpasterza, co znacząco wpłynęło na rozwój wspólnoty katolickiej w tym regionie. Budowę kościoła rozpoczęto w 1859 roku, a jego poświęcenie miało miejsce 1 grudnia 1861 roku. Konsekracji dokonał 27 sierpnia 1862 roku ks. bp Antoni Frenzl.

Parafia uzyskała prawa parafialne 31 marca 1871 roku. Wtedy to bp F. Krementz erygował parafię pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego oraz św. Wojciecha. Zgodnie z dekretem nowo powstała parafia weszła w skład dekanatu sambijskiego z siedzibą w Królewcu, obejmując tereny powiatów oleckiego oraz gołdapskiego. Po zakończeniu II wojny światowej parafia w Olecku obejmowała również teren późniejszych parafii w Wieliczkach, Cichym, Świętajnie, Gąskach i Kowalach Oleckich.

W wyniku usamodzielnienia się tych placówek, teren parafii znacząco się uszczuplił. Dalsze zmiany granic miały miejsce w latach 1974–1978, kiedy to z parafii wydzielono dwie nowe w Szarejkach i Szczecinkach. Zmiany polityczne w latach 80. umożliwiły utworzenie większej liczby parafii także w Olecku.

W 1987 roku, po utworzeniu nowej parafii pod wezwaniem NMP Królowej Polski, parafia pod wezwaniem Krzyża Świętego przekształciła się w rektorat. Została ponownie podniesiona do statusu parafii 3 lipca 1989 roku przez ks. bpa Edmunda Piszcza, Biskupa Warmińskiego. Wraz z reorganizacją struktur kościelnych w Polsce, która miała miejsce w 1992 roku, parafia Podwyższenia Krzyża Świętego weszła w skład nowo utworzonej diecezji ełckiej oraz dekanatu Olecko.

W dniu 13 maja 1994 roku, Biskup Ełcki Wojciech Ziemba ustanowił kościół parafialny Diecezjalnym Sanktuarium Krzyża Świętego. W 1998 roku z parafii Podwyższenia Krzyża Świętego wydzielono nową parafię – Wniebowzięcia NMP. Kolejna reorganizacja dekanatu oleckiego miała miejsce w 2002 roku, w wyniku której parafia znalazła się w nowo powołanym dekanacie Olecko, św. Jana Apostoła, w towarzystwie parafii: Olecko-Lesk, Cimochy, Gąski, Szczecinki oraz Wieliczki.

Kult Krzyża Świętego

W 1960 roku, przy kościele ustanowiono wyjątkowy krzyż misyjny, stworzony z solidnego drewna dębowego, który symbolizuje zakończenie misji parafialnych. Zdarzenie, które miało miejsce 10 września 1981 roku, wzbudziło niezwykłe emocje wśród wiernych. Po nabożeństwie, gdy mieszkańcy opuszczali świątynię, zauważyli niepokojące zjawisko – z przedniej części krzyża pod ramieniem poprzecznym zaczęły wypływać strugi. Płynące krople o intensywnym czerwonym odcieniu utrzymywały się przez kilka dni, co czyniło to wydarzenie jeszcze bardziej intrygującym.

W ciągu wielu tygodni, do końca listopada 1981 roku, fenomen ten stał się przedmiotem religijnych rozważań. Następne „krwawienie” miało miejsce 2 marca 1982 roku, a wierni interpretowali te zjawiska jako podpowiedzi z nieba, uznając je za wezwanie do refleksji i przestrogi. Przecież w tym niezwykłym znaku dostrzegano krwawiące rany Chrystusa.

Wydarzenie zyskało szerokie echo nie tylko w regionie, ale i w całej Polsce. Pielgrzymki zaczęły przybywać z daleka, wśród nich m.in. z Warszawy, Białegostoku, Lublina, Zamościa oraz Śląska. Na odpust, który odbył się w wigilię święta 13 września 1981 r., przybyło więcej niż 2 tys. pielgrzymów. Niezwykłe w tym wszystkim było to, że ówczesne władze państwowe nie interweniowały, a władze kościelne nie zabrały oficjalnego stanowiska w tej sprawie.

W 1987 roku, dzięki staraniom ks. S. Tabaki, ówczesnego rektora świątyni, powstała wyjątkowa kaplica w formie kwadratu, która otoczyła krzyż – stała się miejscem szczególnego kultu. Na elewacjach umieszczono przeszklone okna, co dodawało urokowi budowli. Całość pokryta została elegancką dachówką ceramiczną, zakończoną krzyżem. Wnętrze kaplicy wzbogacono o obrazy wota oraz tablicę z krótką historią wydarzeń.

Od 2003 roku, w dniu upamiętniającym 25-lecie pontyfikatu Jana Pawła II, każdego dnia o godzinie 15:00, przy krzyżu odprawiana jest Koronka do Miłosierdzia Bożego. W szczególności, podczas odpustu Podwyższenia Krzyża Świętego, przypadającego na 14 września, wierni gromadzą się tutaj z różnych regionów diecezji ełckiej, a także z okolicznych miejscowości.

W 1987 roku rozpoczęto budowę kaplicy Krzyża. Dwa lata później, w 1989 roku, miały miejsce pierwsze piesze pielgrzymki.

• 1993–1994 – wybudowano stacje Męki Pańskiej,
• 13 V 1994 – Dekret Biskupa Ełckiego ustanawiający Sanktuarium Krzyża św.,
• 14 IX 1994 – Dekret erygujący Drogę Krzyżową wokół kościoła,
• 17 IX 1994 – Biskup Julian Wojtkowski z Olsztyna, w obecności Biskupa Ełckiego, poświęcił Stacje Drogi Męki Pańskiej i odprawił nabożeństwo Drogi Krzyżowej.

Ponadto, w Roku Jubileuszowym 2000 roku, z przeznaczeniem na upamiętnienie tego miejsca, wykonano dębową obudowę krzyża, który stanowi istotny element kultu Krzyża Świętego oraz Męki Pańskiej.

Proboszczowie

W historii Parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku przewinęło się wielu duszpasterzy, którzy z oddaniem prowadzili wspólnotę. Poniżej przedstawiamy listę proboszczów, którzy pełnili tę ważną funkcję w trakcie historii parafii:

• ks. Jan Osiński (1853–1867),
• ks. Karol Schneider (1867–1885),
• ks. Józef K. Knorr (1885–1891),
• ks. Franciszek Schnarbach (1891–1900),
• ks. Bernard Zimmermann (1900–1911),
• ks. Franciszek Biernath (1911–1920),
• ks. Joannes Zink (1920–1926),
• ks. Karol Langwald (1926–1934),
• ks. Arthur Schultz (1934–1935),
• ks. Horst Markowsky (1935–1944),
• ks. Aleksander Harusiewicz (1944–1945),
• ks. Jan Tomaszewski (1945–1946),
• ks. Wacław Batowski (1946–1948),
• ks. Ludwik Białek (1948–1953),
• ks. Kazimierz Mackiewicz (1953–1975),
• ks. Józef Mańkowski (1975–1980),
• ks. inf. Edmund Łagód (1980–1987),
• ks. Jerzy W. Brzeszczyński (1987),
• ks. prał. Stanisław Tabaka (1987–2006),
• ks. prał. Marian Salamon (2006–2016),
• ks. kan. Andrzej Bryg (2016–2017),
• ks. kan. Waldemar Barnak (2017–2020),
• ks. prał. Andrzej Jaśko (od 2020).

Każdy z wymienionych proboszczów wniósł coś unikalnego do życia parafii, a ich dziedzictwo wciąż wpływa na współczesną wspólnotę.

---

Oceń: Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Olecku

---