Jezioro Oleckie Wielkie, znane również pod nazwami takimi jak Jezioro Olecko Wielkie czy Olecko Duże, to fascynujący zbiornik wodny z bogatą historią i wyjątkowymi walorami przyrodniczymi. W literaturze niemieckiej spotykane jest także jako Grosser Oletzkoer See lub Treuburger See.
To, co wyróżnia to jezioro, to jego malownicze położenie na Pojezierzu Zachodniosuwalskim, które rozciąga się w nadmorskim dorzeczu Legi. Warto podkreślić, że Jezioro Oleckie Wielkie znajduje się w obrębie gminy oraz powiatu Olecko, który leży w malowniczym województwie warmińsko-mazurskim, znanym z niepowtarzalnych krajobrazów.
Nieopodal zachodniego brzegu jeziora, tuż przy jego falach, znajduje się miasto Olecko. Z kolei na wschodnim brzegu możemy spotkać urokliwą wieś Możne, dodającą miejscowemu krajobrazowi jeszcze więcej uroku.
Charakterystyka
Jezioro Oleckie Wielkie przyciąga uwagę swoją unikalną charakterystyką oraz bogatym ekosystemem. Jest to typowy zbiornik sielawowy o długości w linii północ-południe wynoszącej 4860 m oraz maksymalnej szerokości 1110 m. Jego maksymalna głębokość sięga 45,2 m, a powierzchnia jeziora wynosi 227,3 ha. Zbiornik ma formę rynnową i charakteryzuje się stromymi stokami, z wyjątkiem delty rzeki Legi oraz najwęższej, południowej części jeziora nazywanej Szyjka.
Warto zauważyć, że jezioro systematycznie zmniejsza swoją powierzchnię. Jest dobrze dostępne od strony Olecka, jednak w pozostałej części otoczone jest lasem, co nadaje mu malowniczy krajobraz. Brzegi jeziora są strome, a jego wody klasyfikowane są w II klasie czystości. Dno jeziora złożone jest głównie z piasku, miejscami kamieni, co wpływa na dostępność do kąpieli przy znacznych odcinkach przybrzeżnych z powodu rozwoju roślinności.
W przeszłości, jeszcze na początku lat 50. XX wieku, jezioro było określane jako a-mezotroficzne z zawartością około 20% tlenu na dnie. Przeźroczystość wody mierzona 16 września 1951 roku wynosiła 3,5 m. Przeprowadzone badania wód jeziora w 1987 oraz 1996 roku wykazały, że obecnie jest to jezioro eutroficzne, a jego wody potwierdzają II klasę czystości.
Dorzecze jeziora obejmuje rzeki Lega, Ełk, Biebrza oraz Narew. Oleckie Wielkie położone jest w ciągu biegu rzeki Legi, która łącząc się z rzeką Ełk, wpada do Biebrzy. Aktualnie dzierżawcą rybackim jeziora jest Przedsiębiorstwo Rybackie PZW w Warszawie przy ul. Twarda 42.
Szata roślinna
Badania dotyczące flory oraz zbiorowisk roślinności nad jeziorem Oleckim Wielkim rozpoczęły się w 1983 roku i były kontynuowane w 1986 roku. W trakcie tych prac udało się wyróżnić cztery główne zespoły ramienic, które obejmują:
- Charetum fragilis,
- Charetum contrariae,
- Charetum rudis,
- Nitellopsidetum obtusae.
Dodatkowo, zidentyfikowano dwa zespoły mchów wodnych, które przedstawiają się następująco:
- Fontinaletum antipyreticae,
- Platyhypnidietum rusciformis.
Wśród zbiorowisk roślin naczyniowych odnotowano obecność dziesięciu zespołów hydrofitów, w tym:
- Potametum pectinati,
- Ranunculetum circinati,
- Elodeetum canadensis,
- Ceratophylletum demersi,
- Myriophylletum spicati,
- Potametum lucentis,
- Potametum perfoliati,
- Potametum friesii,
- Nupharo-Nymphaeetum albae,
- Potametum natantis.
W grupie zbiorowisk szuwarowych stwierdzono obecność dziesięciu zespołów, a także jednego zbiorowiska z Alisma gramineum. Zespoły te obejmują:
- Scirpetum lacustris,
- Typhetum angustifoliae,
- Eleocharitetum palustris,
- Equisetetum fluviatilis,
- Phragmitetum australis,
- Typhetum latifoliae,
- Acoretum calami,
- Glycerietum maximae,
- Caricetum acutiformis,
- Phalaridetum arundinaceae.
W obszarze tym można także zaobserwować różnorodne gatunki roślin, takie jak: trzcina, sitowie jeziorne, pałka szeroko- oraz wąskolistna, moczarka kanadyjska, rdestnice, jaskier, wywłócznik oraz rogatek.
Turystyka i wędkarstwo
Jezioro Oleckie Wielkie, charakteryzujące się typem sielawowym, jest miejscem, które z pewnością zainteresuje każdego entuzjastę wędkarstwa. W jego wodach można spotkać różnorodne gatunki ryb, takie jak leszcz, lin, płoć, okoń, szczupak, wzdręga, stynka, ukleja, karp, troć, sum, jazgarz, węgorz oraz wiele innych. Oprócz wędkarzy, jezioro przyciąga turystów, a w okolicy znajdują się ośrodki wypoczynkowe oraz wypożyczalnie sprzętu sportowego i wodnego, głównie w Olecku. Co więcej, jezioro stanowi również początek malowniczej trasy spływu kajakowego rzeką Legą.
Atrakcje turystyczne:
- Ścieżka rowerowo-spacerowa nosząca nazwę „Wiewiórcza Ścieżka”, która ma długość 12 km. Trasa ta jest wzbogacona o tablice informacyjne, które mają na celu wspieranie edukacji przyrodniczej dzieci i młodzieży.
- Strzeżona plaża – Skocznia, na której znajduje się bar, molo, skocznia do skoków, zjeżdżalnia wodna, pole do siatkówki plażowej, siedziba WOPR oraz wypożyczalnia sprzętu wodnego.
- W okolicy funkcjonują smażalnie ryb, które serwują świeże ryby prosto z jeziora.
- Skatepark, idealny dla miłośników jazdy na deskorolkach i hulajnogach.
- Drugą strzeżoną plażą jest Szyjka, gdzie można spotkać skocznię oraz wieżę ratowniczą.
- Dworek Mazurski z barem, plażą, skocznią do wody oraz polem do siatkówki plażowej.
- Amfiteatr, w którym organizowane są różnorodne wydarzenia kulturalne i artystyczne.
- Pole namiotowe, które stanowi doskonałą opcję dla osób preferujących kontakt z naturą.
- Trasa dydaktyczna „Dolina Pluskwianki”, która ma długość ok. 7 km i prowadzi przez malownicze doliny rzeki Pluskwianka, aż do Jeziora Oleckie Wielkie. Opis tej trasy stworzyli A. Kozikowska i B. Taraszkiewicz, przy współpracy z młodzieżą z Zespołu Szkół w Babkach Oleckich.
Przypisy
- Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r. [online], warmaz.pl, 2018 r.
- a b c d e f g h JerzyJ. Jańczak JerzyJ. (red.), Atlas jezior Polski, t. III, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1999 r., s. 16-17, ISBN 83-88163-13-2.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Parafia Świętej Rodziny w Olecku | Lądowisko Olmedica | Czarni Olecko | Olecka Izba Historyczna w Olecku | Olecko (stacja kolejowa) | Nadleśnictwo Olecko | Chata Mazurska w Olecku | Zbór Kościoła Bożego w Chrystusie w Olecku | Hotel Kronprinz w OleckuOceń: Jezioro Oleckie Wielkie